Bài học: Sử dụng viên tránh thai khẩn cấp
Nguồn: tham khảo internet
Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
- Viên uống tránh thai chứa hàm lượng cao nội tiết tố được dùng để giảm nguy cơ có thai ngoài ý muốn sau quan hệ tình dục (dương vật – âm đạo) không được bảo vệ. Viên tránh thai khẩn cấp còn được gọi là viên của sáng ngày hôm sau (the morning after pill).
- Thuốc có tác dụng ức chế phóng noãn mạnh, thay đổi dịch nhày cổ tử cung, ngăn cản tinh trùng di chuyển lên tử cung và vòi trứng và đồng thời biến đối nội mạc tử cung ngăn cản việc làm tổ của hợp tử.
- Thuốc có loại một viên và loại 2 viên và thời gian hiệu lực tránh thai đến 72 giờ hoặc 120 giờ tùy theo từng loại thuốc (sẽ được ghi rõ trên vỏ bao và tờ hướng dẫn)
Hình minh họa: thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp được dùng cho những trường hợp nào?
Thuốc tránh thai khẩn cấp được coi là liệu pháp tránh thai dự phòng cho các tình huống bất khả kháng, có quan hệ khi không có biện pháp tránh thai bảo vệ hoặc biện pháp tránh thai đã dùng trước đó thất bại như:
- Tuột bao cao su, rách bao cao su
- Quên viên thuốc tránh thai hàng ngày
- Không kiểm soát được việc xuất tinh ngoài âm đạo
- Tính sai ngày an toàn trong phương pháp tính vòng kinh
- Bị cưỡng bức, xâm hại tình dục, tình dục không chủ động
Lưu ý: Không nên lạm dụng biện pháp này vì hiệu quả của thuốc không được cao như viên uống tránh thai hàng ngày và việc lạm dụng thuốc có thể dẫn tới rối loạn hóc môn, chu kỳ kinh nguyệt và có thể gây vô sinh. Không được dùng thuốc như biện pháp dự phòng trước khi giao hợp.
Hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp như thế nào?
- Khi được uống trong vòng 24 giờ sau khi có quan hệ tình dục không được bảo vệ viên tránh thai khẩn cấp sẽ đạt hiệu quả tránh thai ở mức 95%. Uống trong vòng 72 giờ hiệu quả giảm xuống dưới 85%. Mặc dù sử dụng viên tránh thai khẩn cấp có thể còn hiệu quả ngừa thai tới 72 hoặc120 giờ (năm ngày) sau quan hệ tình dục, nhưng uống càng muộn thì hiệu quả bảo vệ càng không chắc chắn.
Các dùng thuốc tránh thai khẩn cấp như thế nào?
- Lưu ý, cần đọc kỹ hướng dẫn trên dùng thuốc vì mỗi loại thuốc, biệt dược sẽ có hướng dẫn cụ thể.
- Thuốc có một viên, hoặc viên đầu tiên trong liều thuốc hai viên cần uống càng sớm càng tốt trong vòng 3 hoặc 5 ngày (như đã ghi rõ trên vỏ bao thuốc) sau khi giao hợp không có biện pháp tránh thai, hoặc sử dụng biện pháp tránh thai nhưng không thành công
- Nếu là loại thuốc có liều 2 viên thì viên thứ 2 uống sau viên thứ nhất 12 giờ
Những trường hợp nào không được dùng thuốc tránh thai khẩn cấp?
- Người có tiền sử ung thư vú, ung thư buồng trứng, tử cung
- Người xuất huyết âm đạo không rõ nguyên nhân, người có bệnh gan thận
- Rất cẩn thận khi dùng cho người có tiền sử hen suyễn, người cao huyết áp, nhức nửa đầu, động kinh, tăng lipid máu, trầm cảm, viêm tĩnh mạch huyết khối kéo dài
- Khi dùng đồng thời với các kháng sinh ampicilin, tetracyclin, chloramphenicol, neomycin, rifampicin, thuốc ngủ barbuturic thì hiệu quả ngừa thai bị giảm sút.
Nguồn: Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số (C.CIHP)